Teleskopik yükleyici bakımıyla ilgili bazı sıkça sorulan soruları yanıtlıyoruz

Rutin bakım

Operatör teleskopik yükleyici ile çalışmaya başlamadan önce rutin bakımı yapmalıdır. Bu kapsamda, her şeyin yolunda olduğunu ve teleskopik yükleyicinin güvenli bir şekilde kullanılabileceğini doğrulamak amacıyla makine görsel kontrolden geçirilir ve bazı kritik bileşenler kontrol edilir.

Rutin kontroller sırasında yapılması gereken bazı şeyler şunlardır (belirli bir sıralama olmaksızın):

• Makinede ayrılmış kaynak, metal çatlakları veya başka türden yapısal hasar gibi herhangi bir hasar olmadığından emin olunması;
• Tüm sıvı seviyelerinin (motor soğutma sıvısı ve yağı, hidrolik yağ, fren sıvısı vb.) kontrol edilmesi. 
• Hortumlarda aşınma belirtileri bulunup bulunmadığının ve sızıntı olup olmadığının kontrol edilmesi;
• Filtrelerin kontrol edilmesi ve değiştirilmesi;
• Lastiklerin patlamadığından veya başka bir şekilde hasar görmediğinden emin olunması ve lastikler hava doluysa doğru miktarda havanın doldurulup doldurulmadığının kontrol edilmesi;
• Etiket ve çıkartmaların kontrol edilmesi ve hasarlı veya okunmaz durumda ise değiştirilmesi.
• Ataşmanlarda hasar belirtileri olup olmadığının kontrol edilmesi; 
• vb.

Yukarıdaki kontroller dışında operatör, işlev testleri uygulayarak temel parçaların ve işlevlerin tümünün düzgün olduğunu doğrulamalıdır. Direksiyon ve frenlerin test edilmesi, tüm bom ve ataşman kontrollerinin çalıştığından emin olunması, Yük Stabilite Göstergesinin (LSI) kontrol edilmesi gibi işlemler sayılabilir. Bu testler sonucunda herhangi bir sorun tespit edilirse onarım yapılana kadar teleskopik yükleyici kullanılmamalıdır.

Bu testlerin yalnızca teleskopik yükleyici düz bir yüzeyde park edilmiş durumdayken ve bom dikey konumdayken yapılması gerektiğine dikkat edin. Gerekli tüm kontrollerin detaylı listesine ulaşmak için operatör de daima makinenin kullanım ve bakım kılavuzlarına başvurmalıdır.
 

Önleyici bakım

Teleskopik yükleyiciler operatörün gerçekleştirdiği günlük kontrollerin dışında kapsamlı kontrollerden de geçmelidir. Önleyici bakım sırasında bu sorunların daha ciddi kusurlara ve sonrasında makine arızasına dönüşmemesi için teknisyen başlangıç aşamasındaki sorunları ve hafif kusurları araştırır. Bu kontrol sonucunda sorun tespit edilirse teleskopik yükleyicinin yeniden kullanılabilmesi için bu sorunların giderilmesi ve gerekli tüm parçaların değiştirilmesi gerekmektedir.

Lastik gibi bazı parçaların ne zaman değişmesi gerektiğini anlamak kolaydır çünkü aşınma belirtileri gösterirler. Bununla birlikte, belirli bileşenler için ne kadar aşınmanın kabul edilebilir olduğuna dair yönergeler yer aldığından makinenin kılavuzuna başvurmak her zaman en iyi yoldur. Bu kılavuzda ayrıca önleyici bakımın hangi sıklıkta yapıldığı da belirtilmektedir (bu konuya daha sonra detaylı olarak değineceğiz). Önceden belirlenen bu programa uymak önemlidir çünkü bakım zamanında yapıldığında sorunların uzun süre fark edilmeyip kötüleşmesinin önüne geçilmiş olur.

Rutin ve önleyici bakım hakkında daha fazla bilgi için İş makinaları bakımı neden önemlidir? blog yazımıza bakın.

Teleskopik yükleyicide çok sayıda pivot noktası bulunduğundan, düzgün çalışması ve makinenin kullanım ömrünün daha uzun olması için gresleme şarttır. Bu nedenle gresleme düzenli olarak yapılmalıdır: her 50 çalışma saatinde veya haftada bir pratik hesabına göre hareket edilebilir.

Belirli bir teleskopik yükleyici modeli için doğru gresi ve greslenecek tüm noktaları daima makinenin kılavuzuna bakarak belirleyin. Ortak gresleme noktaları modele bağlı olarak stabilizatör ayakları (teleskopik yükleyicide varsa), bom önü ve arkası, silindirler, ataşman, direksiyon aksı ve diğer yerler sayılabilir. Gresledikten sonra makineyi çalıştırıp parçalarını birkaç kez devreye alarak gresin eşit dağıldığından emin olun. Teleskopik yükleyici basınçlı yıkayıcı veya buharlı temizleyici gibi yöntemlerle kapsamlı olarak temizlenirse ek gresleme gerekir.

Bazı teleskopik yükleyici üreticilerinin makinelerini manuel gresleme ihtiyacını ortadan kaldıran otomatik bir sistemle donatmış olduğuna dikkat edin. Bu hem zamandan tasarruf etmenizi hem de erişmesi zor gresleme noktalarıyla uğraşmamanızı sağlar. Otomatik gresleme sistemi gres deposu ve optimum gresleme sağlayan bir veya daha fazla sayıda gresleme devresinden (tek bir makine için tek veya çok sayıda ayrı) oluşur. Sistem ayrıca boş depo ya da sistemde basınç kaybı gibi her türlü sorunu bildiren çeşitli alarmlarla donatılmıştır.

Teleskopik yükleyicinin sürekli kusursuz çalışabilmesi için düzenli bir bakım programının izlenmesi elzemdir.
 

Kullanım öncesi kontrol

Operatör teleskopik yükleyici ile çalışmaya başlamadan önce yukarıda belirtilen rutin bakım görevlerini yerine getirmelidir. Makinenin görsel kontrolden geçirilmesi ve kritik bileşenlerinin kontrol edilmesi bu işin önemli bir boyutudur. Pratikte, kullanım öncesi kontrol günlük olarak veya teleskopik yükleyiciyi yeni bir operatör devraldığında, örneğin vardiya değişiminde yapılmalıdır.
 

Genel bakım ve önemli kontroller

Günlük kullanım öncesi kontrolün dışında teleskopik yükleyicilerin düzenli genel bakım ve önemli kontrollerden de geçmesi gerekir. Bunların düzenli aralıklarla planlanması gerekir ancak olması gereken tam aralık diğer şeylerin yanında makinenin kendisine, genellikle kullanıldığı ortama ve üreticinin talimatlarına bağlıdır. Ancak genel bakım için ideal planlama, belirli çalışma dönüm noktalarında yapılandırılır: çoğu teleskopik yükleyici üreticisi pratik bir hesap olarak bu bakımın her 50 çalışma saatinde bir yapılmasını önermektedir.

Teleskopik yükleyiciler ayrıca akü ve konnektör, elektrikli parça, hidrolik sistem gibi makinenin içindeki tüm parçaların kontrol edildiği önemli kontrollerden de geçmelidir. Olması gereken aralığı belirlemek için yine makine kılavuzuna bakmanız gereklidir ancak genel kural dört ayda bir yapmaktır.

Mini iş makineleri gibi bazı makineler kış aylarında kullanılmazken teleskopik yükleyiciler genellikle kullanılır. Çok yönlü oldukları için bu makineler inşaat ve tarım gibi zorlu ortamlarda sıklıkla kullanılır. Bu nedenle, teleskopik yükleyicilerin düşük sıcaklık, kar ve buz gibi daha zorlu kış hava koşullarına dayanabilmesi önemli hâle gelmektedir. Bu yalnızca makine için değil aynı zamanda operatör ve makinenin etrafında çalışan herkesin konforu ve güvenliği açısından da önemlidir. Dolayısıyla, bazı bakım önerilerine uyulması önerilir.
 

Kullanım öncesi kontroller sırasında ekstra dikkatli olun

Operatörün kullanım öncesinde teleskopik yükleyiciyi görsel olarak kontrol etmesi daima önemli olsa da kış aylarında çok daha önemlidir. Güvenliğin sağlanabilmesi için bazı bileşenlere daha fazla dikkat etmek gerekir:

• Düşük sıcaklıklar akü performansını ciddi düzeyde etkileyebileceğinden, akülerin ve şarj sisteminin dikkatle kontrol edilmesi elzemdir;
• Hidrolik sistemin de ekstra bakıma ihtiyacı vardır: kaçak ve kusur olup olmadığını kontrol edin ve hidrolik sıvısının koyulaşmadığını doğrulayın;
• Buzlu ve karlı koşullarda sorunsuz çekiş önemlidir, bu nedenle dengeyi ve manevra kabiliyetini korumak için lastiklerin iyi durumda olduğu mutlaka doğrulanmalıdır;
• Kış aylarında gündüz saatleri sınırlı olduğu için lambaların düzgün çalıştığından ve tüm yansıtıcı yüzeylerin temiz ve görünür olduğundan emin olun.
   

Doğru sıvıları ve gresi seçin

Kış aylarında alınacak bir diğer önlem de teleskopik yükleyicinin düzgün çalışmaya devam etmesini sağlayacak soğuk hava sıvılarını kullanmaktır. Motor antifrizi ekleyin ve soğuk şartlar için uygun yağları, soğutucuları ve yakıtları tercih edin. Teleskopik yükleyicinin kullanılacağı sıcaklık aralığı için gerekli olan sıvı türleri hakkında tüm bilgiler için her zaman makine kılavuzuna başvurmalısınız. Kılavuz normalde makinenin bu koşullarda nasıl çalıştırılacağı konusunda da yol gösterecektir.

Bu blog sayfasında, daha önceki yazılarımızda teleskopik yükleyicilerin düzgün çalışması için gresin öneminden zaten bahsetmiştik. Ancak soğuk koşullar gresin koyulaşmasına ve verimin düşmesine neden olabilir, bu da teleskopik yükleyici için zararlıdır. İşte bu yüzden soğuk havalara özel gres kullanmanız gerekir. Makine kılavuzunda üreticinin önerdiği gres belirtilir.
 

Görüşü daima net tutun

Teleskopik yükleyiciyle çalışırken güvenliği ve verimi en üst seviyede tutabilmek için operatör şantiyeyi daima net olarak görmelidir. Bu nedenle, iş gününe başlamadan önce camlardaki buzu çözdürmek ve hasar görüp görmediklerini kontrol etmek gerekir çünkü sıcaklık dalgalanmaları çatlama riskini artırır. Operatör kullanım öncesi kontroller sırasında silecekleri de kontrol etmeli ve gerekiyorsa silecek lastiklerini değiştirmelidir.

Kavurucu yaz günleri teleskopik yükleyicileri soğuk kadar kötü etkileyebilir. Bu nedenle makinenin sıcaktan etkilenmemesi amacıyla olağan kullanım öncesi kontrollerine ek olarak bazı bileşenlere ekstra özen gösterilmelidir:

• Tüm sıvılar doğru seviyede olmalıdır. Bazı sıvıların yüksek sıcaklıklara dayanması için farklı karışımlar gerekmektedir. Makine kılavuzunda bu durumun belirli sıvılar için ne zaman geçerli olduğuna dair daha fazla bilgi yer almaktadır;
• Tüm sıvıların doğru seviyede olduğundan emin olunmalı ancak hortumların hasarlı olup olmadığı da kontrol edilmelidir çünkü sıcak havada daha hızlı aşınabilirler;
• Aşırı ısınmayı önlemek amacıyla radyatörü ve soğutma sistemini serbest akışa sahip olduklarından emin olmak için düzenli olarak iyice temizleyin. Aynı şekilde fan ve fan tahrik kayışı da doğru bir şekilde ayarlanmalıdır;
• Motordaki sıcak havanın dışarıdaki soğuk havayla sürekli olarak değiştirilebilmesi için hava akış kanallarını düzenli olarak temizleyin. Böylece aşırı ısınma da önlenir.
• Son olarak önemli bir husus olarak sıcak günler operatör için de çalışılabilir olmalıdır. Bu nedenle kabindeki klima sistemini düzenli olarak kontrol edin.

Yalnızca teleskopik yükleyici değil ataşmanlar da düzenli bakıma ihtiyaç duyar. Bu nedenle, teleskopik yükleyicinin kullanım öncesi kontrolüne ataşmanın görsel kontrolü de dâhil edilmiştir.

Ayrıca, 100 çalışma saatinden sonra önleyici bakım gerekir. Bu kapsamda, ataşmanda hasar ve gevşek ya da eksik cıvata olup olmadığı detaylı bir şekilde kontrol edilir ve hidrolik hortumlarda aşınma ve hasar belirtileri olup olmadığına bakılır.