Meest voorkomende risico’s bij het werken met een verreiker

Anno 2018 gebeuren er nog altijd ongevallen met verreikers. Statistieken wijzen uit dat de belangrijkste oorzaak, goed voor 20% van de ongevallen, te wijten is aan het verlies van controle over een machine, voertuig, voorwerp of dier. De controle behouden over de verreiker is dus van groot belang voor de veiligheid van jezelf en je omgeving.

VEILIG WERKEN: EEN KWESTIE VAN KENNEN, KUNNEN EN WILLEN

De werknemer moet voldoende kennis hebben van de veiligheidsvoorschriften om aan de slag te kunnen. Onvoldoende kennis ligt namelijk vaak aan de basis van arbeidsongevallen. Om hieraan te voldoen, is het van belang dat alle gebruikers een professionele verreikeropleiding krijgen. De wet schrijft bovendien voor dat werkgevers maatregelen moeten nemen die de veiligheid en de gezondheid van hun personeel beschermen en bijgevolg om een gepaste cursus te voorzien.

De omgeving en de omstandigheden moeten de werknemer toelaten om veilig te werken. De werkgever moet ervoor zorgen dat de verreiker beschikt over een CE-certificaat. Verder is er de Laatste Minuut Risico Analyse – of kortweg de LMRA: een praktische methode waarbij de bestuurder van de verreiker nagaat of de werkplek en het toestel zelf veilig zijn om mee aan de slag te gaan. De chauffeur doet een risicobeoordeling en voert eventuele maatregelen uit. Er wordt vervolgens pas gewerkt met de verreiker als de situatie veilig is voor mens, milieu en materiaal. Hoe je een dergelijke controle uitvoert? Lees er alles over in onze ‘Checklist voor het onderhoud van je verreiker’.

De werknemer moet zelf ook de verantwoordelijkheid nemen om te voldoen aan de veiligheidsvoorschriften. Iedere werknemer is verplicht om zorg te dragen voor zijn eigen veiligheid en die van anderen, maar toch gebeurt het nog dat er bijvoorbeeld andere personen worden meegenomen op de verreiker of dat men het capaciteitsbereik niet respecteert.

HOEVEEL BEDRAAGT DE HEFCAPACITEIT VAN EEN VERREIKER?

De hefcapaciteit van een verreiker of het maximaal toegelaten gewicht van de last wordt berekend in functie van de afstand van het lastzwaartepunt ten opzichte van de vorkhiel. Deze informatie wordt weergegeven in een laaddiagram.

Dankzij de hydraulisch uitschuifbare telescopische arm – of kortweg de giek – wordt de hefcapaciteit van de verreiker verhoogd. De giek loopt naast de cabine en is achteraan de verreiker bevestigd. Hierdoor wordt bijna het totale gewicht van de machine als tegengewicht gebruikt. De capaciteit van een verreiker staat evenredig met de stabiliteit.

HOE (ON)STABIEL IS EEN VERREIKER?

Een verreiker heeft geen vering waardoor hij gemakkelijk kan kantelen. De stabiliteit van een verreiker is afhankelijk van drie belangrijke elementen:

• Dynamiek van het zwaartepunt van de verreiker en de lading
• Traagheid of inertie
• Middelpuntvliedende kracht

Het zwaartepunt van de verreiker is het punt ten opzichte waarvan de massa van de verreiker in evenwicht is. Het zwaartepunt is altijd het centrum van het gewicht, maar dit is afhankelijk van de verdeling van het gewicht. Daardoor is het zwaartepunt van een verreiker niet altijd het centrum van de verreiker, maar van de last die hij tilt.

Traagheid of inertie kan zich voordoen wanneer een zwaar beladen verreiker plots en snel remt of achteruit rijdt. Er is met andere woorden een kracht die de versnelling of de vertraging tegenwerkt. Traagheid is afhankelijk van de grootte van versnelling of vertraging en de massa. Wanneer dit zich voordoet, kan de verreiker zijn lading verliezen of in het slechtste geval zelfs kantelen.

De middelpuntvliedende kracht treedt op in bochten. Deze trekt voorwerpen naar de buitenkant van de bocht, met gevolg dat de verreiker zijdelings zijn lading kan verliezen of zijdelings kan kantelen.

Ook volgende factoren kunnen ervoor zorgen dat de verreiker kantelt:

• botsingen met andere elementen in de buurt
• invloed van de wind, vooral als de lading veel wind vangt
• defect van de stabilisatoren
• op- of afrijden van een transportvoertuig
• hoogteverschillen op het gevolgde traject
• onvoldoende horizontale werkopppervlakte
• onvoldoende stabiel terrein
• putten in de grond
• te steile hellingen
• lekke band
• overbelasting
• rotaties van 180°
• te bruuske bewegingen of schokbewegingen
• ...

Voorkomen is nog altijd beter dan genezen, en daarom raden wij je aan om onze ‘Tips om veilig te werken met een verreiker’ zeker ook te lezen.

Ingeborg, TVH Blogger