Een cilinderkoppakking vervangen: wanneer moet dit gebeuren en hoe doe je het

De koppakking is een van de belangrijkste pakkingen in de motor. Hij dicht de doorgangen tussen het motorblok en de cilinderkop af, waardoor olie en koelvloeistof in de motor kunnen circuleren zonder in de cilinders of buiten de motor te lekken. De koppakking werkt ook als een krachtoverbrengingselement en beïnvloedt de verdeling van de door de cilinders gegenereerde kracht.

Het hoge verbrandingsvermogen van moderne motoren betekent dat de koppakking sterk genoeg moet zijn om zeer hoge temperaturen en drukken te weerstaan. In het verleden werden koppakkingen vaak gemaakt van koper of composietmaterialen die meestal grafiet bevatten. Tegenwoordig zijn de meeste koppakkingen gemaakt van meerlaags staal (MLS), dat bestaat uit twee tot vijf lagen dun staal met een laagje rubber.

Hoewel koppakkingen tegenwoordig behoorlijk sterk zijn, kunnen ze nog steeds slijtage ondervinden. Als er iets misgaat met je koppakking, kunnen olie en koelvloeistof lekken naar delen van de motor waar ze niet thuishoren, waardoor de veiligheid in gevaar komt en kostbare schade ontstaat. Daarom moet een lekke koppakking zo snel mogelijk worden vervangen. 

Een kapotte cilinderkoppakking, vaak een opgeblazen koppakking genoemd, kan allerlei problemen met de motor veroorzaken. Het is belangrijk dat je de symptomen kent die erop wijzen dat je koppakking lekt, zodat je het probleem snel kunt verhelpen en de stilstand van jouw machine kunt beperken.

De tekenen waarop je moet letten zijn onder meer:

• Oververhitting van de motor. Wanneer de afdichting van de koppakking kapot is, kan deze koelvloeistof lekken, waardoor de motor niet kan afkoelen zoals nodig is.
• Laag koelvloeistofpeil zonder duidelijke lekkage. De motor lekt misschien koelvloeistof in de cilinders van het motorblok.
• Belletjes in de radiator of het koelreservoir. Deze worden veroorzaakt door gassen uit de verbrandingskamer die in het koelsysteem ontsnappen.
• Verlies van vermogen. Als de koppakking geperforeerd is, veroorzaakt dat drukverlies in de verbrandingskamer en neemt het motorvermogen af.
• Witte uitlaatrook. Koelvloeistof die in de verbrandingskamer stroomt, verbrandt en geeft witte rook af.
• Melkachtige motorolie. Als door een defecte koppakking koelvloeistof in de olieretourgangen lekt, kan de motorolie er melkachtig uitzien.
• Externe lekkages. Vloeistof die uit de motor lekt, kan koelvloeistof of olie zijn die door een scheur in de koppakking is ontsnapt.

De belangrijkste gevaren van een motor met een kapotte koppakking zijn onder meer:

• Oververhitting. Als je motor koelvloeistof verliest door een lekke koppakking, zal hij waarschijnlijk oververhit raken en verdere schade oplopen.
• Onherstelbare schade. Wanneer motorolie zich mengt met koelvloeistof, wordt deze verdund en kan niet meer de nodige smering bieden, wat kan leiden tot motorschade die onmogelijk te herstellen is.

Hieronder volgt een algemene handleiding voor het vervangen van de koppakking van een motor. Het wordt aanbevolen om ook de handleiding van je machine te raadplegen voor informatie die specifiek is voor jouw motor.

1. Verwijder de oude koppakking.
2. Maak de oppervlakken schoon. Verwijder roest of vuil van de oppervlakken die in contact komen met je nieuwe koppakking. Gebruik indien nodig een industrieel schoonmaakmiddel. De gladheid van de oppervlakken van de cilinderkop en het motorblok is van grote invloed op de prestaties van de koppakking.
3. Controleer de onderdelen op oneffenheden en vervormingen. Dit kan worden vastgesteld met behulp van een richtlat en de lichtspleetmethode. Plaats de richtlat over het oppervlak en bekijk ze samen tegen een lichtbron. Beweeg het apparaat over de boutgaten van links naar rechts en op en neer. Eventuele oneffenheden worden zichtbaar door licht dat door de gaten schijnt.
4. Plaats voorzichtig de nieuwe koppakking. Plaats hem perfect over elke cilinderboring door zijn kenmerken af te stemmen op die van het motorblok en gelijkmatig aan te drukken tot hij op zijn plaats zit. Indien nodig kun je de koppakking tijdens het aandrukken lichtjes bewegen om ervoor te zorgen dat alle hoeken en zijkanten tegen hun overeenkomstige oppervlakken liggen - maar forceer niets! Als hij goed op zijn plaats zit, past de koppakking gemakkelijk op zijn plaats. Als iets niet goed lijkt, controleer dan of je het juiste onderdeel voor je machine hebt en/of controleer nogmaals op oneffenheden of vervormingen.
5. Installeer nieuwe bouten. Schroef de bouten gelijkmatig vast tot ze goed passen, maar let erop dat je ze niet te hard aandraait. De juiste keuze van bouten en de juiste aanhaalprocedure zijn van groot belang om de noodzakelijke afdichting te bereiken. Daarom is het belangrijk altijd de instructies van de fabrikant te volgen. Bij sommige motoren moet de cilinderkop na vervanging van de cilinderkoppakking na ongeveer 50 gebruiksuren opnieuw worden aangedraaid. Raadpleeg je onderhoudshandleiding voor specifieke instructies voor jouw motor.

De koppelspecificaties voor koppakkingen verschillen per motor. Het is van vitaal belang de juiste specificaties voor jouw motor aan te houden om lekken te voorkomen. Voor de meest voorkomende motortypes kun je de juiste koppelinstellingen vinden in onze motorcatalogus.

Als je problemen hebt met het vinden van de specificaties voor jouw motor, kunnen wij je helpen. Neem contact op met jouw verkoopadviseur voor verdere hulp.

Klaar om jouw cilinderkoppakking te vervangen?

Bij TVH bieden we een reeks cilinderkoppakkingen aan die geschikt zijn voor de motoren in verschillende machines. We bieden ook gereedschap en accessoires die kunnen helpen, zoals industriële reinigingsproducten of een momentsleutel. Blader door ons assortiment om het juiste onderdeel en gereedschap voor jouw motor te vinden, of neem contact met ons op voor meer informatie.